من فرهاد عمادی متخصص مغز و اعصاب در این نوشته به زبان ساده به شما خواهم گفت که سینوزیت چیست، چه انواعی دارد و چه زمان باید برای درمان آن قدام کرد. از آنجا که بسیاری از مبتلایان به میگرن به اشتباه به عنوان بیمار سینوزیت درمان می شوند لازم است که همگی در باره آن بدانیم.
سینوزیت چیست؟
سینوزیت یعنی التهاب مخاط سینوسها. سینوسها همان فضاهای خالی داخل استخوانهای صورت و جمجمه هستند. اگر این فضاها به ویروس یا باکتری آلوده شوند، سینوزیت اتفاق خواهد افتاد. البته سینوزیت می تواند در اثر آلودگی با قارچها هم رخ دهد که در بیماران دیابتی و کسانی که نقص ایمنی دارند دیده می شود. سینوزیت بر اساس مدت زمان درگیری به سه دسته تقسیم بندی می شود که در ادامه خواهیم گفت.
در این تصویر سینوسها را مشاهده می کنید
علائم سینوزیت چیست؟
علائم معمول عبارتند از:
● گرفتگی بینی
●ترشحات غلیظ سفید، زرد یا سبز از بینی
●درد در دندان
●درد یا فشار در صورت، این حالت اغلب هنگام خم شدن به جلو بدتر می شود.
افراد مبتلا به سینوزیت ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشند، مانند:
●تب
●سرفه
●مشکل بویایی
●فشار یا پری گوش
●سردرد(حتما مطلب مربوطه رو تو همین مقاله ببینید)
●بوی بد دهان
●احساس خستگی
در مواردی سینوزیت می تواند باعث وزوز گوش و کاهش شنوایی هم بشود.
بیشتر اوقات، علائم در عرض ۷ تا ۱۰ روز شروع به بهبود می کنند. اما همیشه احتمال مزمن شدن سینوزیت هم هست. در ادامه با انواع سینوزیت آشنا خواهید شد.
سینوزیت حاد چیست؟
زمانی است که علائم فرد حداکثر ظرف مدت ۴ هفته بهیود پیدا کند. این مورد شایعترین فرم سینوزیت است و اغلب به دنبال عفونتهای ویروسی ایجاد می شود. نکته جالب این است که در بسیاری از موارد سینوزیت حاد بیمار اول تب می کند، یکی دو روز بعد که تب بیمار فروکش کرد علائم تنفسی فرد شروع میشود. این موارد معمولا نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ندارند مگر موارد خاص و با تشخیص پزشک.
سینوزیت تحت حاد چیست؟
زمانی است که علائم فرد بین ۴ تا ۱۲ هفته به طول بکشد. اینجا احتمال اینکه فرد دچار عفونت باکتریایی شده باشد بیشتر است. سینوزیت تحت حاد از موارد چالش برانگیز برای شروع یا عدم شروع آنتی بیوتیک است.
سینوزیت مزمن چیست؟
زمانی که علائم فرد بالای سه ماه به طول بکشد با یک سینوزیت مزمن مواجهیم. در سینوزیت مزمن معمولا این چهار ویژگی وجود دارند:
ترشح بینی
گرفتگی بینی
درد صورت
کاهش بویایی
ترشح بینی می تواند هم از جلو و هم از سمت عقب باشد، چیزی که به آن ترشح پشت حلق می گوییم. رنگ ترشحات در سینوزیت مزمن ممکن است سفید تیره یا زرد روشن باشد. البته ترشحات سبز یا قهوه ای یا زرد تیره هم دیده می شوند ولی در این موارد ما بیشتر به "سینوزیت حاد راجعه" فکر می کنیم تا سینوزیت مزمن.
دقت کنید! هر گرفتگی بینی به معنی سینوزیت نیست. دلایل دیگری هم برای گرفتگی بینی وجود دارد:
️ گرفتگی بینی فیزیولوژیک: که به آن سیکل بینی هم میگوییم، و در آن افراد سالم بطور متناوب یکی از سوراخهای بینی شان دچار گرفتگی میشود.
️ گرفتگی آلرژیک بینی: که در افراد دچار حساسیت اتفاق می افتد.
️ گرفتگی بینی آتروفیک: در افرادی که بیش از حد از قطره های بینی ضد گرفتگی استفاده کرده اند دیده می شود.
️ گرفتگی بینی ناشی از داروها: بعضی از داروهای فشار خون و داروهای ضد افسردگی و آرامبخش، داروهای ضد بارداری و داروی سیلدنافیل که برای اختلال نعوظ استفاده می شود هم می توانند باعث گرفتگی بینی شوند.
درد صورت در سینوزیت مزمن بیشتر حالت فشار روی سینوسها دارد و کمتر حالت درد مشخص را بخود می گیرد. درد صورت دلایل شایع دیگری هم دارد از جمله سردردهای میگرنی، سردرد خوشه ای، نورالژی عصب سه قلو و مشکلات دندانی. در این بین شایعترین علت درد صورت، میگرن می باشد. توصیه می کنم مقاله "انواع سردرد" را در وبسایت مدمی مطالعه کنید.
کاهش بویایی که البته می تواند دلایل دیگری هم داشته باشد از جمله ابتلای به بعضی عفونتهای ویروسی مثل کوید یا بعضی بیماریهای تحلیل برنده مغز مثل آلزایمر و پارکینسون. مورد اخیر اهمیت فراوانی دارد و در بسیاری از موارد کاهش بویایی می تواند اولین نشانه تحلیل رفتن مغز باشد.
علت سینوزیت چیست؟
معنولا به دنبال سرماخوردگی و آنفولانزا اتفاق می افتد و موارد عفونت باکتریایی هم دلایلی مثل نموکوک و اچ اینفلو دارد. گاهی هم عوامل دیگری مثل عفونتهای دندانی باعث سینوزیت شوند. ضمنا افرادی که انحراف تیغه بینی دارند یا دچار پولیپ بینی هستند و همچنین افراد سیگاری بیشتر در معرض ابتلا به سینوزیت قرار دارند.
درمان سینوزیت چیست؟
در این موارد باید برای درمان سینوزیت به پزشک مراجعه کنید:
● تب
● تورم یا قرمزی اطراف چشم
● سردرد
● ورم پیشانی یا اطاف چشم
● گیجی
● دوبینی یا سایر تغییرات بینایی
● گرفتگی گردن
● در صورتیکه علائم شما بیش از ده روز یه طول کشیده باشند.
● افراد دیابتی، بیماران مسن، مبتلایان به نارسایی قلبی، افرادی که نقص سیستم ایمنی دارند یا داروهایی استفاده می کنند که سیستم ایمنی را تضعبف می کند(مثل کورتون)
تفاوت سینوزیت با میگرن چیست؟
بر خلاف میگرن، سردرد جزء بارز سینوزیت نیست. در سینوزیت ما معمولا احساس فشار و پری در صورت داریم که با خم شدن بدتر می شود. نکته جالب این است که اگر سردرد شما با باد و سرما بدتر شود به ضرر تشخیص سینوزیت می باشد و این حالتی است که اغلب در میگرن دیده می شود. می توانید برای تشخیص نوع سردرد به بخش معاینه نرم افزار مدمی مراجعه کنید:
بندرت ممکن است سینوزیت، عارضه دار شود و باعث مشکلاتی مانند مننژیت یا آبسه مغزی شود که در این صورت فرد تب دارد، بدحال است، سردرد شدیدی را تجربه می کند و ممکن است سفتی گردن داشته باشد. پیشنهاد می کنم مقاله" چه سردردی خطرناک است" را در مدمی ببینید.
ترشح بینی می تواند هم از جلو و هم از سمت عقب باشد، چیزی که به آن ترشح پشت حلق می گوییم. رنگ ترشحات در سینوزیت مزمن ممکن است سفید تیره یا زرد روشن باشد. البته ترشحات سبز یا قهوه ای یا زرد تیره هم دیده می شوند ولی در این موارد ما بیشتر به "سینوزیت حاد راجعه" فکر می کنیم تا سینوزیت مزمن.
️ گرفتگی بینی فیزیولوژیک: که به آن سیکل بینی هم میگوییم، و در آن افراد سالم بطور متناوب یکی از سوراخهای بینی شان دچار گرفتگی میشود.
